Im wyższe zarobki, tym większa pokusa poszukiwania oszczędności i minimalizowania obciążeń podatkowo-składkowych. Dotyczy to m.in. menedżerów, których wynagrodzenia zazwyczaj należą do najwyższych w firmie, więc dość naturalnie to właśnie ta grupa dąży do zmiany modelu współpracy lub jego rozszerzenia o umowę B2B. Taka umowa pozwala im zazwyczaj na zastosowanie niższego opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów. Nie zawsze jednak taka zmiana będzie możliwa, a nawet jeśli, problematyczne może być ustalenie stawki podatku.
Obowiązki menedżera a źródło przychodów
Menedżer to pojęcie na tyle pojemne, że rola takiej osoby, a co za tym idzie, świadczone przez nią usługi mogą różnić się w zależności od branży, w jakiej działa spółka, jej wielkości czy składu osobowego. Zakres obowiązków – w kontekście ewentualnych roszad dotyczących modelu współpracy – będzie jednak kluczowy.
W przypadku takich osób trzeba bowiem zawsze pamiętać, że zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy o PIT, przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście.
Skutkuje to opodatkowaniem takich przychodów skalą podatkową i brakiem możliwości skorzystania z ryczałtu od przychodów.
Jeżeli zatem rolą osoby jest zarządzanie firmą lub jej wybranym obszarem, nadzoruje ona ludzi, posiada decyzyjność w sprawach spółki lub swojego działu i wszelkie działania podejmowane przez tę osobę mają taki właśnie charakter, to oparcie rozliczenia o model B2B jest istotnym ryzykiem.
Usługi profesjonalne
Jeżeli rola menedżera wykracza poza stricte zarządzanie przedsiębiorstwem lub jego częścią, tzn. menedżer jest zaangażowany operacyjnie (np. tworzy oprogramowanie, przeprowadza osobiście konsultacje z klientami, opracowuje receptury produktów spółki, przeprowadza zabiegi lekarskie), istnieje większe prawdopodobieństwo dla uznania takiej osoby za indywidualnego przedsiębiorcę, który za swoje usługi może wystawiać spółce faktury.
Decydując się na umowę B2B i opodatkowanie ryczałtem, kluczowe będzie klarowne i rzetelne udokumentowanie wykonywanych usług. Nie powinny one nosić cech zarządzania, dlatego raczej nie powinny to być usługi niematerialne (doradcze), które z istoty samego świadczenia bywają trudne do udokumentowania.
Trzeba jednak pamiętać, aby zachowane były wszystkie cechy niezależności przedsiębiorcy – działanie w celu zarobkowym, na własne ryzyko i we własnym imieniu.
Spełnienie tych warunków umożliwia zastosowanie stawki ryczałtu dopasowanej do rodzaju usługi – np. 12% w IT, 14% u architektów, 15% w marketingu itd.
Wybór ryczałtu to przypuszczenie unikania opodatkowania
Dyrektor KIS wielokrotnie odmawiał wydania interpretacji indywidualnej menedżerom, wskazując, że wybór zastosowania umowy B2B i skorzystanie z ryczałtu od przychodów może budzić uzasadnione przypuszczenie unikania opodatkowania.
Ryzyko takiej kwalifikacji materializuje się w szczególności w przypadku menedżerów pełniących funkcje w zarządach spółek – rzadko zaangażowanych operacyjnie i podejmujących próbę wypłacania wynagrodzenia za doradzanie spółce. KIS twierdzi, że członek zarządu faktycznie zarządza spółką, a nie doradza jej, jak zarządzać, a także że niemożliwe jest rozdzielenie tych obszarów bez ich sztucznego wyodrębniania.
Dokumentacja to klucz
Decydując się na umowę B2B i opodatkowanie ryczałtem, kluczowe będzie klarowne i rzetelne udokumentowanie wykonywanych usług. Nie powinny one nosić cech zarządzania, dlatego raczej nie powinny to być usługi niematerialne (doradcze), które z istoty samego świadczenia bywają trudne do udokumentowania.
Dodatkowo, należy pamiętać o realnych różnicach w działaniu takiego usługodawcy na B2B – nie powinien on funkcjonować na zasadach jak pozostali pracownicy w spółce (narzędzia, infrastruktura), nie powinno się także takiej osoby uwzględniać formalnie w strukturze osobowej – współpracownik na B2B musi działać jak typowa, niezależna firma, której zlecane są określone czynności.
Niekorzystne zmiany na horyzoncie
Z zapowiadanych zmian w przepisach wynika, że nastawienie organów do umów B2B będzie się zaostrzało. Dodatkowo, planowane są zmiany w ryczałcie, za sprawą których stawka ryczałtu w przypadku fakturowania przez JDG podmiotów powiązanych wzrośnie do 17% – znajdzie to zastosowanie np. gdy wspólnik lub członek zarządu fakturuje spółkę.
Ryzyka w obszarze współpracy w modelu B2B zatem będą rosły, a opłacalność takiego rozwiązania malała. Być może jest to już wystarczający bodziec do rozważania innej konstrukcji, która nie będzie generowała znacząco większych kosztów, ale ograniczy ryzyko zakwestionowania jej przez fiskusa.
Autor tekstu:
Patryk Chmiel, doradca podatkowy
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj praktyczne wskazówki dla Twojego biznesu.
