Dość częstym sposobem na zarządzenie używanym wyposażeniem w firmach jest jego odprzedaż pracownikom. Mowa głównie o sytuacji, gdy nieco już sfatygowany sprzęt służbowy (zazwyczaj laptop lub samochód) jest zastępowany nowym. W spółce leasingowej to zjawisko może być szersze, tj. obejmować też sprzęt poleasingowy. Z podatkowym rozliczeniem tego rodzaju sprzedaży wiążą się pewne wątpliwości. Jeszcze więcej jest ich w przypadku sprzedaży na rzecz byłego pracownika. Dotyczą one przede wszystkim PIT i ZUS.
Sprzedaż używanego sprzętu na rzecz pracownika jest zwykle o tyle podatkowo problematyczna, że rzadko kiedy odbywa się na typowo rynkowych warunkach. Po pierwsze, w takich sytuacjach popularne jest stosowanie uproszczonych metod wyceny używanego sprzętu. Po drugie, nawet jeśli wycena jest rynkowa, pracownikowi często przysługuje istotny rabat.
Takie przypadki są często spotykane w praktyce i dość szeroko omówione. Co jednak w przypadku sprzedaży na rzecz byłego pracownika?
VAT
Tu sytuacja powinna być względnie prosta. Były pracownik nie jest związany stosunkiem pracy i z tego powodu nie jest podmiotem powiązanym.
CIT
Jeśli cena sprzedaży będzie istotnie odbiegać od wartości rynkowej, to może zostać zakwestionowana przez organy podatkowe. Dlatego też firma leasingowa powinna być przygotowana argumentacyjnie na wyjaśnienie, dlaczego zastosowano niższą cenę.
Taka argumentacja powinna wynikać po prostu z rzeczywistości. W praktyce obniżenie ceny dla byłego pracownika prawdopodobnie będzie wynikać z chęci polubownego, jak najmniej dotkliwego rozwiązania stosunku pracy.
Oczywiście powstaje tu pytanie, czy organy podatkowe takiego rabatu nie zakwalifikują jako rodzaj świadczenia odszkodowawczego czy reprezentacyjnego. Wydaje się jednak, że ryzyko w tym obszarze jest umiarkowane.
Rabaty pracownicze mogą być kwalifikowane jako przychód ze stosunku pracy, ale interpretacja Dyrektora KIS z 6 listopada 2024 r. wskazuje na to, że jest to możliwe również w przypadku byłego pracownika. Choć to podejście wysoce kontrowersyjne, to w przypadku takiej sprzedaży należy liczyć z ryzykiem konieczności odprowadzenia PIT za byłego pracownika.
PIT
Rabaty pracownicze mogą być kwalifikowane w określonych przypadkach jako przychód ze stosunku pracy. Czy jest to możliwe w przypadku byłego pracownika?
Zdaniem Dyrektora KIS, niestety tak. W interpretacji z 6 listopada 2024 r. o sygn. 0115-KDIT2.4011.438.2024.1.MM organ uznał, że rabat dla byłego pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy.
To podejście wysoce kontrowersyjne. Nawet jeśli uznać rabat dla byłego pracownika za przychód, to powiązanie tego przychodu z już rozwiązanym stosunkiem pracy jest wysoce karkołomnym wnioskiem. Tym bardziej, gdy prawo do rabatu wynika właśnie z … rozwiązania stosunku pracy.
Niemniej w przypadku takiej sprzedaży leasingodawca musi się liczyć z ryzykiem, że powinien odprowadzić PIT za byłego pracownika.
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj praktyczne wskazówki dla Twojego biznesu.
ZUS
Konsekwencją opisanego stanowiska w obszarze PIT są też składki na ZUS. Jeśli uznać rabat za przychód ze stosunku pracy, może on podlegać oskładkowaniu. Można jednak podjąć próbę wyłączenia rabatu z oskładkowania na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego.
Skutki trudne do przewidzenia?
Rozpatrując potencjalne konsekwencje sprzedaży na rzecz byłego pracownika, należy wziąć pod uwagę, że przepisy nie odnoszą się do takich sytuacjach wprost, co w połączeniu z faktem, że warunki poszczególnych transakcji mogą się od siebie w sposób istotny różnić, sprawia, że ich kwalifikacja przez organy podatkowe lub rentowe mogą być trudne do przewidzenia. We wszystkich opisanych powyżej aspektach, jesteśmy gotowi do wsparcia Państwa firm.
Autor tekstu:
Bartosz Mazur, doradca podatkowy
