Za sprawą niedawnej interpretacji Dyrektora KIS podmioty realizujące projekty kapitałochłonne poznały stanowisko fiskusa w kwestii, która może mieć istotny wpływ na harmonogram podatkowego rozliczenia kosztów. Organ udzielił odpowiedzi na pytanie, czy wydatki na due diligence i doradztwo prawne przy finansowaniu inwestycji można ująć „na bieżąco”, czy też należy je uwzględnić w wartości początkowej wytwarzanych środków trwałych.
Inwestycja, kredyt i kontrola ryzyk
Z wnioskiem wystąpiła spółka, która realizowała projekt budowlany finansowany kredytem bankowym. Jak wskazała, udzielenie finansowania uzależniono od przeprowadzenia kompleksowego badania due diligence (prawnego, podatkowego, finansowego, technicznego) oraz wsparcia prawnego przy analizie i negocjacji umowy kredytowej.
Dodatkowo spółka korzystała z doradztwa prawnego dotyczącego spłaty pożyczek wspólników, które również zasilały finansowanie budowy. Wnioskodawca uznał, że są to koszty pośrednie w rozumieniu art. 15 ust. 4d–4e ustawy o CIT, potrącalne w dacie poniesienia, i zwrócił się o interpretację.
Kapitalizacja zamiast „kosztów od ręki”
W interpretacji indywidualnej z 20 sierpnia 2025 r. organ uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Podkreślił, że wydatki na due diligence i doradztwo prawne, jeżeli pozostają funkcjonalnie związane z wytworzeniem środków trwałych, stanowią element kosztu wytworzenia w rozumieniu art. 16g ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy o CIT, a zatem zwiększają wartość początkową wytwarzanych aktywów.
Dyrektor KIS wskazał, że katalog kosztów zaliczanych do wartości początkowej ma charakter otwarty i obejmuje także „wykorzystane usługi obce” oraz inne wydatki niezbędne do przygotowania i realizacji inwestycji. Równocześnie przypomniał wyłączenia z art. 16g ust. 4 ustawy o CIT, zgodnie z którymi do wartości początkowej nie zalicza się m.in. kosztów ogólnego zarządu i operacji finansowych, z wyjątkiem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Dyrektor KIS wskazał, że wydatki na due diligence i doradztwo prawne, jeżeli pozostają funkcjonalnie związane z wytworzeniem środków trwałych, stanowią element kosztu wytworzenia w rozumieniu art. 16g ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy o CIT, a zatem zwiększają wartość początkową aktywów.
W konsekwencji powyższego stanowiska organu pytanie o bieżącą potrącalność na podstawie art. 15 ust. 4d stało się bezprzedmiotowe.
Skutkiem takiej kwalifikacji jest ujęcie wydatków do momentu oddania środka do używania na kontach „ŚT w budowie”, a następnie ich rozliczenie poprzez odpisy amortyzacyjne. Identyczne skutki – jak wskazał organ – będą dotyczyć kosztów doradztwa związanego ze spłatą pożyczek wspólników – o ile finansują one budowę.
Jakie wnioski dla inwestorów?
Podmioty realizujące inwestycje powinny liczyć się z obowiązkiem kapitalizacji usług due diligence i doradztwa prawnego, gdy są one warunkiem przygotowania lub finansowania projektu prowadzącego do wytworzenia środków trwałych.
W praktyce warto: doprecyzować zasady kapitalizacji w polityce rachunkowości, prowadzić szczegółową ewidencję „ŚT w budowie”, stosować racjonalny klucz alokacji kosztów wspólnych oraz rozdzielać wydatki ogólnoadministracyjne (stanowiące koszt podatkowy na bieżąco ) od tych ściśle inwestycyjnych. Takie podejście minimalizuje ryzyko korekt, ale jednocześnie przesuwa ciężar podatkowego rozliczenia kosztów na okres amortyzacji.
Autor tekstu:
Robert Pytlak
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj praktyczne wskazówki dla Twojego biznesu.
